Logo
Contact
spacer
photo/thumb_290.jpg
Henk Scheele: 'In de zomer maken we onze chips van een tussenras'
photo/thumb_288.jpg
Still uit film over de Hoeksche Hoeve, te zien op www.ambachtelijkechips.nl
Nepchips
Chips zijn van oorsprong dunne schijfjes gefrituurde aardappel, met daarover zout of andere kruiden. Maar ook dit wordt verkocht als chips:

*Pringles: door geribbelde vorm geperst mengsel van gehydrateerde aardappelen (aardappelpuree), rijstbloem, tarwezetmeel
*Lays Oven: vetarme variant, in de oven gebakken in plaats van gefrituurd. Mengsel van aardappelvlokken en zetmeel.
*Tortillachips: maïs(meel)
*Groentechips: geen aardappel, wel andere groente (pastinaak, wortel, biet).
*Appel/bananenchips: gefrituurde plakjes fruit.
Chips met marketingsmaak
19-06-2012
Kassa Magazine ‘Handgeschept’, ‘handcooked’ en ‘ambachtelijk gemaakt’. Chipsmerken proberen consumenten met allerlei reclamekreten te verleiden. Maar vaak blijkt het om exact hetzelfde product te gaan waar een ander marketingsausje overheen gegoten is.

door Annemarie Geleijnse

Aan het einde van een doodlopende weg – links een aardappelveld, rechts een tarweveld – scharrelen twee zwarte geiten op het erf van de Hoeksche Hoeve in het Zuid-Hollandse ’s Gravendeel. In een loods huist een chipsfabriekje. Hierin staan twee grote frituurovens. Twee ploegen van vier dames uit de buurt bakken hierin porties gewassen, ongeschilde aardappelen van eigen teelt. Het aardappelras is het enige geheim van de Hoeksche Hoeve. Over de productiewijze doet mede-eigenaar Henk Scheele niet mysterieus: 5 minuten op 160 graden. ‘Dat is een lagere temperatuur en langere duur dan doorgaans’, weet hij. Het komt ten goede aan het gehalte aan acrylamide, een omstreden stof die vrijkomt bij verhitting van zetmeelrijke producten. ‘In onze chips zit het vrijwel niet.’
Aardappelteler Henk Scheele begon in 2002 samen met twee bevriende boeren de chipsfabriek Hoeksche Hoeve om zo een betere afzet voor hun aardappelen te creëren. Waren ze bij de start naast het Britse Kettle de enige aanbieder, inmiddels telt iedere supermarkt meerdere merken ambachtelijke chips.

Van de boerderij
Chips van de boerderij in plaats van uit de fabriek. Keuze volop: Hoeksche chips uit de speciaalzaak (prijs varieert), Spar Uit de Streek-chips (€ 1,49), streeklabel Gijs bij de Plus (€ 1,49), Boerderijchips bij de C1000 (€ 1,99/200 gr), Ambachtelijke boerenchips bij de Lidl (€ 1,79). Maar eigenlijk valt er hier niets te kiezen. In al deze zakken zit namelijk dezelfde chips: die van de Hoeksche Hoeve. Dat maakt ze niet minder lekker, wel minder bijzonder. ‘Je kunt je afvragen hoe dicht dat tegen nep aanzit’, merkt Henk Scheele zelf al openhartig op. Reden voor de drie boeren om voor de speciaalzaken exclusieve smaken aan te bieden. ‘De volgende stap wordt dat de chips ook echt iets anders wordt. We kunnen bijvoorbeeld met de dikte variëren.’

‘Geen commentaar’
Er zijn meer chipsfabrieken die dezelfde chips leveren aan verschillende merken. Wie wil weten of de keus uit het chipsschap wel een echte keuze is, heeft het niet makkelijk. Etiketten lezen biedt zelden uitkomst. Meestal staat er op de verpakking geen informatie over de daadwerkelijke producent. ‘Daar doen we om concurrentieredenen geen uitspraken over’, zegt een woordvoerder van Jumbo. ‘Wij communiceren niet over de leveranciers van onze merkproducten’, verklaart een Albert Heijn-woordvoerder.
Wat er vaak wél op de zogenoemde ambachtelijke varianten staat, is de kreet ‘hand cooked’ of een andere moeilijk voor te stellen variant daarvan. Real noemt het ‘Handcooked!’, Jumbo ‘handgebakken’. Het Friese biologische merk Travo noemt het ‘Hand Cooked Chips; Burts ‘hand fried potato chips’. En Albert Heijn rept van ‘Handgeschept’ op de achterkant van zijn zak Excellent-chips van ‘dikgesneden eersteklas boerenaardappelen’ (groeien er ook piepers zonder boeren?).
‘Handcooked betekent dat het in kleine porties gemaakt wordt’, verklaart Jumbo-woordvoerder Jolieke van der Rest. ‘Over het algemeen is deze soort chips ook iets dikker.’

Geforceerde onzinmarketing
Het lijkt een typisch voorbeeld van uitgeholde reclameterminologie van verleidingsspecialisten, geforceerde onzinmarketing die de chips een authentiek en menselijk smaakje moeten geven.
Proef je verschil tussen chips uit de fabriek of van de boerderij? Scheele vindt van wel. Ambachtelijke chips smaken en kraken door het portiegewijs bakken anders dan chips die uit een fabriek. ‘Met dat specifieke bakproces kun je ook de bite beïnvloeden.’
Door de pieper niet te schillen, behoudt hij meer smaak. Daarbij proef je in ambachtelijke chips nog de seizoenen. Scheele: ‘Lays heeft het proces zo geperfectioneerd dat het nu een uniforme chips heeft die het hele jaar hetzelfde smaakt. In onze chips heb je nog smaak- en kleurverschillen. Zo is de chips van juni wat minder wit, omdat die gemaakt worden van aardappels die al maanden in de schuur liggen. In de zomer is onze chips van een tussenras.’

Opgepimpt
Over smaak valt misschien niet te twisten, maar bestaat er ook zoiets als slechte chips? Scheele vindt chips uit het onderste schap van minder dan 50 cent per zak ‘rotzooi’. ‘Die is gewoon slecht, gemaakt van een ongeschikt goedkoop aardappelras dat op allerlei chemische manieren is opgepimpt. Dat kan bijvoorbeeld door ze te blancheren en er citroenzuur aan toe te voegen. Dan lijkt het nog wat te worden.’
Ook door een voordelige olie te kiezen, kunnen fabrikanten de kostprijs drukken. Al worden de meeste chips en zeker de duurdere varianten tegenwoordig gebakken in zonnebloemolie omdat dat minder verzadigde vetten oplevert.
Wie wil weten waar zijn chips vandaan komen, moet vaak gissen. Wat er precies in zit, staat verplicht wel op de zak. Chips als die van Scheele bevatten geen e-nummers. Wie alleen natuurlijke ingrediënten wil, blijft beter uit de buurt van al die curieuze smaakjes.
Terwijl het product in de basis zo simpel is: aardappels in dunne plakjes, frituren en wat kruiden erop. Probeer het maar eens thuis. Gegarandeerd: homemade en handgeschept.
spacer